میکرومتر داخل‌سنج یکی از ابزارهای دقیق اندازه‌گیری و یکی از انواع میکرومتر می‌باشد. که برای سنجش قطر داخلی اجسام مانند سوراخ‌ها، سیلندرها و لوله‌ها به کار می‌رود. این ابزار در صنایع مختلفی از جمله مهندسی مکانیک، خودروسازی و ساخت ابزارهای دقیق کاربرد دارد.

میکرومتر، که به نام‌های ریزسنج یا اندازه‌گیر دقیق داخلی هم شناخته می‌شود، یکی از ابزارهای کلیدی در صنایع مهندسی و فلزکاری به حساب می‌آید. طراحی کلی این ابزار به گونه‌ای است که بخش اصلی آن به شکل یک قوس فلزی شبیه به نعل اسب ساخته شده، که استحکام و پایداری بالایی دارد.

در یک سمت این قوس، یک فک ثابت و مقاوم قرار دارد که به عنوان نقطه اتکا برای نگه‌داشتن شیء مورد اندازه‌گیری عمل می‌کند. در طرف دیگر دستگاه، یک سیستم اندازه‌گیری پیشرفته وجود دارد که شامل میله‌ی مدرج با دقت بالا و یک پیچ محوری اصلی (اسپیندل) است. با چرخش دقیق این پیچ، امکان اندازه‌گیری ابعاد اجسام در محدوده‌ی میکرونی فراهم می‌شود. این ترکیب هوشمندانه از اجزای مکانیکی و نشانگرهای خطی، دقتی در حد یک‌هزارم میلی‌متر را به ارمغان می‌آورد.

میکرومتر که گاهی اوقات به عنوان  میکرومتر پیچ سنج یا ریز سنج نیز شناخته می‌شود، دستگاهی است که دارای یک پیچ مدرج است که به طور گسترده برای اندازه‌گیری دقیق اجزاء در مهندسی مکانیک و ماشین‌کاری و همچنین بیشتر مشاغل مکانیکی، همراه با سایر ابزارهای اندازه ‌شناسی مانند کولیس دیجیتال استفاده می‌شود .

میکرومترها معمولاً، اما نه همیشه، به شکل کولیس هستند  ولی با انتهای متفاوت که با یک قاب به هم متصل شده‌اند. همچنین این ابزار از دقت بیشتری نسبت به کولیس برخوردار هستند. میکرومترها برای اندازه گرفتن اجزایی که باید با دقت تراشیده شوند به کار می‌روند.این وسیله از دو قسمت ساخته شده : متحرک و ثابت .

قسمت متحرک حاوی پیچ جغجغه، غلاف و فک متحرک و بخش ثابت حاوی خط‌کش، ضامن، کمانه وفک ثابت است.

میکرومتر داخل سنج ساختاری مشابه با میکرومتر خارجی دارد. با این حال، میکرومتر داخل سنج هیچ قاب و دوک U شکلی ندارد. نوک اندازه گیری به وسیله‌ی آرواره‌هایی که از آنها جدا شده و به صورت آسیاب شده می‌باشند تشکیل شده است.

یکی از فک‌ها در انتها ثابت نگه داشته و فک دوم با چرخش ورنیه حرکت می‌کند. چیدمان اهرم قفل با یک فک ثابت ارائه می‌شود. اجزای تشکیل دهنده‌ی یک میکرومتر داخلی شامل : دو سندان، استوانه مدرج ، ورنیه ، ران ، استاپ و میله‌های اکستنشن می‌باشد . برد میکرومتر داخل سنج 50 میلی متر تا 210 میلی متر می‌باشد. با این حال، این محدوده را می‌توان افزایش داد.

انواع میکرومتر داخل‌سنج عبارتند از:

میکرومتر سه‌فکی: برای اندازه‌گیری دقیق‌تر قطر داخلی.

میکرومتر دو‌فکی: مناسب برای اندازه‌گیری‌های عمومی داخلی.

میکرومتر دیجیتال: نمایش نتایج روی صفحه دیجیتال با دقت بالا.